Τρακτέρ ονομάζεται ο γεωργικός ελκυστήρας. Έχει όμως επικρατήσει σε διεθνή κλίμακα να λέγονται τρακτέρ τα γεωργικά μηχανήματα, που προσφέρουν τεράστιες υπηρεσίες στην καλλιέργεια της γης. Κυρίως χρησιμοποιείται για την έλξη διαφόρων γεωργικών μηχανημάτων όπως άροτρα, φρέζες, καλλιεργητές, κ.α. καθώς και για συντήρηση αθλητικών χώρων και πάρκων. Αυτή τη δουλειά παλιότερα την έκαναν τα ζώα, οι ανάγκες όμως αυξήθηκαν και η πρόοδος της τεχνολογίας έδωσε τη δυνατότητα να καλυφθούν αυτές με πολύ καλύτερο τρόπο.
Τα τρακτέρ παλαιά κινούνταν με ατμό, βενζίνη ενώ, με την εφεύρεση του κύκλου του diesel, επικράτησε ως καύσιμο το πετρέλαιο. Υπάρχουν τρακτέρ τροχοφόρα και ερπυστριοφόρα (για τη μετακίνηση στα ανώμαλα εδάφη).
Το τρακτέρ ήταν πραγματική επανάσταση στη μηχανική καλλιέργεια, της οποίας εξάλλου αποτελεί και βάση. Στην Ελλάδα , πρωτοεμφανίστηκαν τρακτέρ το 1924. Οι περισσότερες καλλιεργητικές μηχανές, μαζί και τα τρακτέρ, εισάγονται από το εξωτερικό και ιδιαίτερα από Γερμανία, Γαλλία, Τσεχία και Αγγλία.
Δυστυχώς, όμως, ο αγροτικός τομέας έχει να επιδείξει ένα μεγάλο αριθμό θανατηφόρων ή μη ατυχημάτων σε βάρος χειριστών τρακτέρ ή τρίτων. Τα πιο πολλά ατυχήματα γίνονται από ανατροπές των τρακτέρ ή σχετίζονται με πτώση ατόμων, εμπλοκή μελών του σώματος σε περιστρεφόμενα παρελκόμενα, χτυπήματα, εγκαύματα κλπ.
Τα περισσότερα ατυχήματα μπορούν να προληφθούν αν ακολουθούνται οι αρχές πρόληψης. Αυτό το άρθρο περιέχει οδηγίες για την ασφαλή εργασία κατά τη χρήση τρακτέρ. Με 7 απλά βήματα μπορείτε να σώσετε τη ζωή σας, τη ζωή των δικών σας ανθρώπων και ενδεχομένως τη ζωή τρίτων που θα βρεθούν εκεί που οδηγείτε ή εργάζεστε.
Βήμα 1 (Πριν χρησιμοποιήσετε το τρακτέρ)
Πριν πλησιάσετε το τρακτέρ, πρέπει να γνωρίζετε τις βασικές διαδικασίες ασφάλειας. Αυτές είναι οι ΕΛΕΓΧΟΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (άδεια οδήγησης, κατάλληλη εκπαίδευση, εξοικείωση, κατάλληλος ρουχισμός) και η ΑΣΦΑΛΗΣ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ του τρακτέρ (χειρόφρενο, ασφαλής θέση των οργάνων ελέγχου και εξοπλισμού κλπ).
Βήμα 2 (Στο κάθισμα του χειριστή)
Το κάθισμα του χειριστή είναι η μόνη ασφαλής θέση κατά την εκκίνηση ή οδήγηση του τρακτέρ. Πρέπει να γνωρίζετε πώς να ανεβαίνετε και να κατεβαίνετε από το τρακτέρ, πώς να ρυθμίζετε το κάθισμα και τους καθρέφτες. Πρέπει να γνωρίζετε τα όργανα ελέγχου και λειτουργίας ώστε να έχετε πάντοτε τον έλεγχο του τρακτέρ.
Βήμα 3 (Πριν να ξεκινήσετε το τρακτέρ)
Εκτελέστε τις εργασίες της καθημερινής λίπανσης και συντήρησης σύμφωνα με τις οδηγίες του βιβλίου οδηγιών χειρισμού και συντήρησης. Ιδιαίτερα, ελέγξτε τη σωστή λειτουργία των φρένων και του συστήματος διεύθυνσης. Μετά την ολοκλήρωση των καθημερινών εργασιών συντήρησης, περπατείστε γύρω από το τρακτέρ για οπτική επιθεώρηση.
Βήμα 4 (Όταν το οδηγείτε)
Το τρακτέρ είναι ένα μηχάνημα που έχει κατασκευασθεί για να κάνει (με τη χρήση παρελκομένων) αγροτικές εργασίες. Ασφαλώς μπορείτε να το χρησιμοποιείτε και για τις μεταφορές προϊόντων, με ρυμουλκά, αλλά πρέπει να θυμάστε ότι δεν είναι φτιαγμένο για μεταφορικό μέσο. Γι’ αυτό και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όταν οδηγείτε σε δημόσιους δρόμους.
Βήμα 5 (Σύνδεση μηχανημάτων παρελκομένων)
Πριν κατεβείτε από το τρακτέρ σας για να χειριστείτε τον εξωτερικό λεβιέ του υδραυλικού, τραβήξτε καλά το χειρόφρενο, μετακινείστε τους λεβιέδες ταχυτήτων στο νεκρό, αποσυμπλέξτε το παρτικόφ και μετακινείστε το χειρόγκαζο στη θέση χαμηλού ρελαντί. Ποτέ μη χειρίζεστε το χειριστήριο υδραυλικού ενώ στέκεστε ακριβώς πίσω από το τρακτέρ ή τα ελαστικά του, μεταξύ των κάτω μπράτσων, επάνω ή κοντά στο παρελκόμενο. Πάντα να επιλέγετε τη θέση «σταθερού» υδραυλικού, όταν συνδέετε ή μεταφέρετε παρελκόμενα. Βεβαιωθείτε ότι τα συνδεόμενα παρελκόμενα είναι τοποθετημένα σωστά, είναι εγκεκριμένα για τη χρήση με το τρακτέρ και τίθενται σε λειτουργία και συντηρούνται σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή.
Κύριες επισημάνσεις:
♦ Μη ρυμουλκείτε μηχανήματα/ παρελκόμενα βάρους περισσότερο από το διπλάσιο του τρακτέρ.
♦ Μην υπερβαίνετε τα 16χλμ/ώρα αν το ρυμουλκούμενο μηχάνημα / παρελκόμενο υπερβαίνει το βάρος του τρακτέρ.
♦ Μην υπερβαίνετε τα 32χλμ/ώρα, αν το ρυμουλκούμενο μηχάνημα / παρελκόμενο δεν υπερβαίνει το βάρος του τρακτέρ.
Βήμα 6 (Ειδικοί κίνδυνοι)
♦ Από τη λειτουργία του παρτικόφ: Όταν λειτουργείτε ένα παρελκόμενο που είναι συνδεδεμένο με το παρτικόφ, σβήστε τον κινητήρα και περιμένετε μέχρι να σταματήσει να λειτουργεί το παρελκόμενο, προτού βγείτε από το τρακτέρ και το αποσυνδέσετε.
♦ Κατά τον ανεφοδιασμό με πετρέλαιο κίνησης: Σε καμία περίπτωση, δεν θα πρέπει να προστεθεί βενζίνη, αλκοόλ ή μίγματα καυσίμων στο πετρέλαιο ντήζελ. Αυτοί οι συνδυασμοί μπορεί να προκαλέσουν αυξημένο κίνδυνο για πυρκαγιά ή έκρηξη. Να κρατάτε σταθερά το στόμιο του σωλήνα όταν ανεφοδιάζετε το τρακτέρ. Μη βγάζετε ποτέ την τάπα του ρεζερβουάρ και μην ανεφοδιάζετε το τρακτέρ με πετρέλαιο, όταν ο κινητήρας είναι αναμμένος ή ζεστός.
♦ Από τη χρήση φυτοφαρμάκων: Διατηρείτε το τρακτέρ και την καμπίνα καθαρή από τα φυτοφάρμακα.
♦ Θόρυβος: Ως χειριστής τρακτέρ πρέπει να γνωρίζετε ότι η ακοή σας κινδυνεύει από τη συνεχή σας έκθεση στον υπερβολικό θόρυβο που προκαλεί η λειτουργία του τρακτέρ και των μηχανημάτων. Μερικοί χειριστές λένε ότι συνήθισαν το θόρυβο του τρακτέρ και δεν τους ενοχλεί, όμως ο θόρυβος δε συνηθίζεται αλλά μόνο κουφαίνει. Πρέπει λοιπόν να κάνετε χρήση και επιλογή κατάλληλων προσαρμοσμένων σε σας ατομικών προστατευτικών μέσων της ακοής σας.
♦ Δονήσεις: Ο χειρισμός του τρακτέρ μπορεί να υποβάλλει ολόκληρο το σώμα σας σε δονήσεις που συνεπάγονται κίνδυνο χρόνιας πάθησης και πόνου, ιδίως για τη ράχη, την μέση και τα γόνατα. Χρησιμοποιείτε ρυθμιζόμενο κάθισμα για ασφαλή και άνετη εργασία με καλά συντηρούμενη ανάρτηση, ανάλογα με το βάρος και το ύψος σας.
♦ Από το υδραυλικό σύστημα: Μην εργάζεστε ποτέ κάτω από μηχανήματα που στηρίζονται από υδραυλικούς μηχανισμούς επειδή μπορεί να πέσουν αν ενεργοποιηθεί το χειριστήριο (ακόμα και με σβηστό κινητήρα) ή στην περίπτωση βλάβης κάποιου σωλήνα κλπ. Χρησιμοποιείτε πάντα ένα σταθερό υποστήριγμα για τα μηχανήματα που πρέπει να συντηρηθούν στην ανυψωμένη.
Βήμα 7 (Αποφυγή ανατροπής - Μπάρα ανατροπής)
Πρέπει να γνωρίζετε ότι όλα τα τρακτέρ είναι ευαίσθητα σε οποιαδήποτε μετατόπιση του κέντρου βάρους τους. Αυτό συνήθως βρίσκεται λίγο μπροστά από το κάθισμα του χειριστή και ακριβώς λίγο πιο ψηλά από το ύψος του πίσω άξονα. Εάν είναι δυνατόν, αποφεύγετε να οδηγείτε το τρακτέρ κοντά σε χαντάκια, τάφρους, όχθες χειμάρρων. Οδηγείτε στην ανηφόρα με την ίδια ταχύτητα που ανεβήκατε. Αν το τρακτέρ «κολλήσει», βάλτε το σε ρεβέρσα για να μην ανατραπεί.
Πώς εκδίδεται η άδεια κυκλοφορίας για αγροτικά μηχανήματα;
Για να απογραφεί, δηλαδή να εφοδιαστεί με άδεια κυκλοφορίας, ένα γεωργικό μηχάνημα που θεωρείται όχημα (κυκλοφορεί στους δρόμους) και ένας διαξονικός γεωργικός ή δασικός ελκυστήρας απαιτείται να έχει εγκριθεί ο τύπος του. Το ίδιο ισχύει και για ένα γεωργικό μηχάνημα (εκτός γεωργικού ή δασικού ελκυστήρα) που θεωρείται όχημα (κυκλοφορεί στους δρόμους) όπως η θεριζοαλωνιστική μηχανή, τα λοιπά συλλεκτικά μηχανήματα κ.λπ. Τα δικαιολογητικά που χρειάζονται είναι:
1. Αίτηση στην οποία αναφέρεται και ο αριθμός σειράς πλαισίου (πλήρης) και ο αριθμός σειράς κινητήρα (πλήρης) του πρώτου εισαχθέντος γεωργικού μηχανήματος.
2. Έκθεση δοκιμής του ΙΓΕΜΚ ή άλλου αναγνωρισμένου Ινστιτούτου του εξωτερικού ή Εθνική Έγκριση τύπου άλλου κράτους όπου κυκλοφορεί ή άδεια κυκλοφορίας άλλου κράτους μαζί με πληροφοριακό δελτίο κατασκευαστή, ή έκθεση δοκιμής λειτουργικότητας Νομαρχιακής Υπηρεσίας.
3. Έγκριση τύπου Ε.Ε. σύμφωνα με την οδηγία 97/68/ΕΚ ή την οδηγία 2004/26/ΕΚ για τις ρυπογόνες εκπομπές του κινητήρα που φέρει το εν λόγω γεωργικό μηχάνημα και σύμφωνα με τη ΦΑΣΗ που ισχύει κατά την περίοδο εισαγωγής του μηχανήματος.
4. Δήλωση συμμόρφωσης (πιστότητας) του κατασκευαστή ως προς την ασφαλή χρήση του μηχανήματος σύμφωνα με τις απαιτήσεις των κοινοτικών οδηγιών σχετικών με τη σήμανση CE.
5. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 όπου θα δηλώνεται ότι ο εισαγωγέας –έμπορος έχει επάρκεια ανταλλακτικών, κατέχει συνεργείο επισκευών για την τεχνική εξυπηρέτηση του μηχανήματος, χορηγεί εγγύηση καλής λειτουργίας για 1 χρόνο και βιβλίο οδηγιών χρήσης και συντήρησης στην Ελληνική γλώσσα.
6. Εικονογραφημένο έντυπο (τεχνικό φυλλάδιο) του εργοστασίου κατασκευής (προσπέκτους) ή βιβλίο οδηγιών χρήσης και συντήρησης.
7. Παράβολο για το οποίο αποστέλλεται ειδοποίηση στην πορεία της έγκρισης.
Χορηγούμενα πτυχία και άδειες οδηγών γεωργικών μηχανημάτων
Πηγές:
