Νέα μόδα; Βιβλία αυτοβελτίωσης; Ιστορίες με θεραπευτικό περιεχόμενο; Αναπαραγωγή προσωπικών ιστοριών; Περιγραφή θεραπευτικών συναντήσεων; Όλα αυτά μαζί; Ό,τι και αν είναι τα βιβλία του Μπουκάι, όπως και ο ίδιος ως συγγραφέας, έχουν καταφέρει να κάνουν αίσθηση στο αναγνωστικό κοινό και να γίνουν γνωστά σε όλο τον πλανήτη.
Σε πολλές ιστοσελίδες παρατίθενται διάφορα αποσπάσματα και φράσεις από τα βιβλία του Gestalt ψυχοθεραπευτή από την Αργεντινή. Ποιος δεν έχει διαβάσει την ιστορία του αλυσοδεμένου ελέφαντα; Τι είναι αυτό όμως που κάνει το περιεχόμενο αυτών των βιβλίων να έχει μια τόσο μεγάλη απήχηση; Η επιλογή του Χόρχε Μπουκάι να χρησιμοποιεί στις συναντήσεις του με τους θεραπευόμενους του ιστορίες-παραμύθια για να τους περάσει τα μηνύματα που θέλει. Επιλογή που μας θυμίζει το στίχο του Σεφέρη από το ποίημα του «Ο τελευταίος σταθμός»: «Κι αν σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές, είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα…».
Συζητώντας όμως με γνωστούς και φίλους έχω ακούσει πολλές θέσεις και απόψεις σχετικά με τα βιβλία αυτά και θα ήθελα να τις σχολιάσω, ενώ τις μοιράζομαι μαζί σας. Μια απορία που ακούω είναι: «Γιατί να τα διαβάσω αφού μπορώ να πάω σε έναν ψυχολόγο ή ψυχοθεραπευτή και να συζητήσω αυτά που με απασχολούν;». Η απάντηση μου σε αυτό πάντα ξεκινούσε από το οικονομικό κομμάτι, το οποίο δεν μπορεί να υποστηριχτεί από όλους στην εποχή μας. Πέρα από αυτό, η ανάγνωση ενός βιβλίου και η αναζήτηση πτυχών του εαυτού μας μέσα από αυτό, αφυπνίζει την τάση μας για βελτίωση και προσωπική ανάπτυξη. Οι ερωτήσεις που θα μας δημιουργηθούν σχετικά με το πώς δρούμε εμείς σε κάποια ζητήματα, μας προτρέπουν στο να «ρίξουμε» τις άμυνες μας και βλέποντας πίσω από αυτές να αποδεχτούμε αυτό που πραγματικά είμαστε χωρίς στρεβλώσεις και «μανδύες» άλλων.
Επίσης, ήρθα αντιμέτωπος με μια άλλη θέση εκείνων που είχαν ήδη διαβάσει ένα από τα βιβλία του: «Δεν μπορώ να καταλάβω κάποια πράγματα που λέει και ως αποτέλεσμα δε βλέπω πως θα μπορούσαν να με βοηθήσουν». Ακούγοντας αυτήν την άποψη σκέφτηκα δύο ενδεχόμενα που θα μπορούσαν να ισχύουν. Το ένα είναι πως κάποιοι άνθρωποι δεν είναι έτοιμοι να «δουν» και να αμφισβητήσουν πλευρές που έχουν χτίσει κατά τη διάρκεια της ζωής τους, ενώ από την άλλη πλευρά θα ήταν πιο βοηθητική η συμβολή ενός ειδικού ψυχικής υγείας. Σχετικά με το δεύτερο ενδεχόμενο δεν είναι λίγες φορές, όπου ψυχολόγοι και ψυχοθεραπευτές χρησιμοποιούν βιβλία στην πορεία των συναντήσεων με τους θεραπευόμενούς τους και αναλύοντας αποσπάσματά τους, τους ενθαρρύνουν να «δουλέψουν» όλο και περισσότερο με τον εαυτό τους.
Η τρίτη και τελευταία απορία που έχω συναντήσει ήταν η εξής: «Δεν μπορώ να εφαρμόσω αυτά που λέει ο Μπουκάι και κατά συνέπεια δεν βλέπω τις αλλαγές που περίμενα ή που θα ήθελα. Κάνω κάτι λάθος;» Ο Μπουκάι μέσα από το συγγραφικό του έργο και λόγω της εκπαίδευσης του στο ψυχοθεραπευτικό μοντέλο της Gestalt δε στοχεύει στο να δώσει στο αναγνωστικό του κοινό ένα εγχειρίδιο χρήσης για τη ζωή και συγκεκριμένες κατευθυντήριες οδηγίες. Ο στόχος του είναι να εμφυσήσει έναν καινούριο τρόπο σκέψης και θεώρησης της ζωής και της καθημερινότητας. Για να είναι εφικτό αυτό ο αναγνώστης πρέπει να είναι ανοιχτός σε νέες ιδέες, να είναι έτοιμος να αμφισβητήσει αρκετές από τις παλιές και να βρίσκεται στην κατάλληλη ηλικία για να τα πράξει όλα αυτά. Η ηλικία αποτελεί ένα ξεχωριστό κριτήριο καθώς οι ανάγκες διαφέρουν σε κάθε ηλικιακό στάδιο.
Η αυτοβελτίωση και η γνωριμία με αθέατες πλευρές του εαυτού μας είναι δύο από τα αποτελέσματα στα οποία αποσκοπεί ο Χόρχε Μπουκάι να χαρίσει στους αναγνώστες του. Ακόμη και αν δεν καταφέρουν αυτά ακριβώς τα βιβλία του Μπουκάι, το σίγουρο είναι πως ήρθαν για να μείνουν και αποτελούν μια πιο βοηθητική και συνετή επιλογή από τα διάφορα βιβλία εκλαϊκευμένης Ψυχολογίας (PopPsychology) που κυκλοφορούν με τίτλους του είδους «50 διαφορετικοί τρόποι για να αποκτήσεις αυτοπεποίθηση».
Κλείνοντας το άρθρο και αφήνοντας το πληκτρολόγιο, μου έρχονται στο μυαλό όλες εκείνες οι φράσεις που με κινητοποίησαν να το γράψω: «Κάθε ζευγάρι φτιάχνει το δικό του τσίρκο», «Κάθε άνθρωπος αγαπάει με το δικό του τρόπο», «Εγώ είμαι αυτός που είμαι», «Η σχέση είναι επαφές, εγώ με σένα, εσύ με μένα, εγώ με μένα, εσύ με σένα, εμείς με τον κόσμο».
