Για μια ακόμη φορά θα συζητήσουμε για την Ψυχολογία μέσα από φράσεις που ακούμε στην καθημερινότητά μας. Αυτή τη φορά είναι οι εξής: «Πρέπει να πας σε ψυχολόγο», «Τι να σου κάνει ο ψυχολόγος; Σε ψυχίατρο πρέπει να πας». Ποιες είναι όμως οι διαφορές; Τι είναι οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας; Πού μπορούμε να βρούμε δομές ψυχικής υγείας για να απευθυνθούμε και ποιες είναι αυτές;
Ψυχίατρος: Η ειδικότητα της Ψυχιατρικής αποτελεί κλάδο της Ιατρικής επιστήμης και ασχολείται κυρίως με άτομα που έχουν διαγνωσθεί με κάποια ψυχική νόσο, όπως κατάθλιψη. Η σημαντική διαφορά με την επιστήμη της Ψυχολογίας είναι πως επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στο βιολογικό κομμάτι της ψυχικής ασθένειας, με στόχο τη ρύθμισή του μέσω της χορήγησης φαρμάκων. Μια τέτοιου είδους αντιμετώπιση θεωρείται αφενός λογική, λόγω του ιατρικού φακού εστίασης που χρησιμοποιεί η Ψυχιατρική και αφετέρου απαραίτητη, καθώς μια ολοκληρωμένη διαχείριση μιας ψυχικής ασθένειας μπορεί να επιτευχθεί μέσα από ένα βιο-ψυχο-κοινωνικό μοντέλο.
Ψυχολόγος: Η επιστήμη της Ψυχολογίας ασχολείται με διάφορους τομείς της ζωής του ανθρώπου και, μέσα από την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας, στοχεύει στο να βοηθήσει το άτομο είτε να βελτιώσει τις υπάρχουσες συνθήκες διαβίωσής του, είτε να εντοπίσει το πρόβλημα που πραγματικά καθιστά την καθημερινότητά του δυσλειτουργική. Η κυριότερη μέθοδος που χρησιμοποιεί ένας ανειδίκευτος ψυχολόγος είναι η υποστηρικτική συμβουλευτική, όπου μέσα από το διάλογο στοχεύει στην ανάδειξη του πραγματικού προβλήματος και, με την ψυχολογική ενθάρρυνση και υποστήριξη, στην υποβοήθηση του συμβουλευόμενου να ανακαλύψει την καλύτερη και πιο λειτουργική λύση για το πρόβλημα που τον απασχολεί.
Ψυχοθεραπευτής: Αυτή η τρίτη κατηγορία είναι αρκετά διαφορετική από τις άλλες δύο. Την ειδικότητα του ψυχοθεραπευτή μπορεί να την έχει ένας επαγγελματίας από τις προηγούμενες κατηγορίες, αλλά και επιστήμονες που ανήκουν στις ανθρωπιστικές, κοινωνικές αλλά και στις επιστήμες εκπαίδευσης και υγείας, όπως κοινωνιολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, ανθρωπολόγοι, εκπαιδευτικοί, νοσηλευτές, λογοθεραπευτές κ.ά. Ουσιαστικά, η ειδικότητα του ψυχοθεραπευτή μπορεί να αποκτηθεί μέσα από την εκπαίδευση σε κάποιο ψυχοθεραπευτικό μοντέλο στα διάφορα ψυχοθεραπευτικά κέντρα, η οποία συνήθως διαρκεί από 2-4 χρόνια. Η περιγραφή των διάφορων ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων θα γίνει σε επόμενο άρθρο.
Ανακεφαλαιώνοντας, πρέπει να αναφέρουμε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας, στα οποία μπορούμε να απευθυνθούμε και σε πολλά από αυτά οι παροχές είναι δωρεάν. Σε αυτόν το σύνδεσμο, http://www.mentalhealthmap.gr/main.htm μπορείτε να βρείτε τις δομές ψυχικής υγείας της περιοχής σας.