Άνιση κατανομή των υλικών αγαθών...μήπως είναι η πηγή όλων των προβλημάτων των ανθρώπων;
Η άνιση κατανομή των υλικών αγαθών είναι ένα φαινόμενο που κυριαρχεί στην κοινωνία των ανθρώπων από πολύ παλιά. Από τα αρχαία κιόλας χρόνια τα υλικά αγαθά συνήθως συγκεντρώνονταν στα χέρια των λίγων είτε πλουσίων είτε ευνοουμένων της κοινωνίας, όπως βασιλιάδων και ευγενών εις βάρος του λαού. Για παράδειγμα, στην αρχαία Αίγυπτο τα υλικά αγαθά και ό,τι παράγονταν από τον λαό, όπως ή άλλα αγροτικά προϊόντα συγκεντρώνονταν στις αποθήκες του παλατιού των Φαραώ και μοιράζονταν στον λαό πολύ λίγες ποσότητες. Το ίδιο συνέβαινε και στην Αρχαία Ελλάδα με κάποιες πόλεις να απολαμβάνουν περισσότερα υλικά αγαθά, έναντι κάποιων άλλων φτωχών πόλεων.
Μεταγενέστερα η εν λόγω άνιση κατανομή του πλούτου και των υλικών αγαθών συνεχίστηκε και κατά τους Ρωμαϊκούς και Βυζαντινούς χρόνους, αλλά και κατά την Τουρκοκρατία. Σε όλες τις εποχές τα υλικά αγαθά άνισα κατανέμονταν με το μεγαλύτερο μερίδιο να δίνεται στους πλούσιους και ισχυρούς εις βάρος του μεγαλύτερου ποσοστού των λαών. Η βαθύτερη αιτία γι’ αυτό είναι η ανισότητα που υπήρχε και υπάρχει ες αει ανα τους αιώνες ανάμεσα στους ανθρώπους, οι οποίοι πάντοτε φρόντιζαν να διαχωρίζονται σε κοινωνικές ομάδες και στρώματα με βάση τα υλικά τους αγαθά.
Η ανισότητα αυτή με την σειρά της οδηγούσε πάντοτε στην φτώχεια, ένα φαινόμενο που υπήρχε από την αρχαιότητα και αποτελεί μία σχετική έννοια. Ως φτωχοί ορίζονται εκείνοι οι άνθρωποι που είναι σε σαφώς χειρότερη κατάσταση από ό,τι το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, εκείνοι που το επίπεδο ζωής τους είναι κατά πολύ κατώτερο από το επίπεδο ζωής που απολαμβάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι στην κοινωνία στην οποία ζουν. Συνήθως, συνδέεται με την έλλειψη πρόσβασης σε βασικούς πόρους που περιλαμβάνουν το φαγητό, το πόσιμο νερό, την υγιεινή και την εκπαίδευση. Διάκριση επιχειρείται ανάμεσα στους όρους «απόλυτη» και «σχετική» φτώχεια. Η απόλυτη φτώχεια είναι η κατάσταση στην οποία τα άτομα δεν κατέχουν ούτε τα στοιχειώδη αγαθά για την επιβίωση τους, όπως είναι η τροφή, το νερό, η στέγη. Η απόλυτη φτώχεια αφορά μεγάλους πληθυσμούς των αναπτυσσόμενων χωρών στην Αφρική και την Ασία, αλλά παρουσιάζεται και στις αναπτυγμένες κοινωνίες, εφόσον οι άστεγοι αποτελούν συνηθισμένο φαινόμενο όλων των Δυτικών μεγαλουπόλεων. Η σχετική φτώχεια είναι η κατάσταση στην οποία τα άτομα διαθέτουν ένα βασικό εισόδημα που εξασφαλίζει την επιβίωση τους, δεν καλύπτει όμως τις βασικές τους ανάγκες όπως αυτές προσδιορίζονται από την κάθε κοινωνία σε μια δεδομένη χρονική στιγμή και σύμφωνα με το καταναλωτικό της πρότυπο.
Η κάθε κοινωνία καθορίζει επομένως τα όρια της σχετικής φτώχειας και ορίζει κάθε φορά τις "βασικές ανάγκες". Το τι είναι όμως "βασικές ανάγκες" για τους ανθρώπους είναι κάτι που ποικίλει ιστορικά και κοινωνικά. Αντανακλά το τεχνολογικό και πολιτισμικό επίπεδο μιας κοινωνίας. Όταν μιλάμε για φτώχεια στην Ευρώπη σπανίως εννοούμε τον υποσιτισμό ή τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικά φαινόμενα. Το όριο της φτώχειας ορίζεται στο 60% του μέσου εισοδήματος μιας χώρας.
Κατά την εξέλιξη των ιστορικών δρώμενων ανά τους αιώνες, η άνιση κατανομή των υλικών αγαθών εντάθηκε και έγινε εκτενέστερη μετά την ανακάλυψη Νέων Χωρών, όπως της Ινδίας και της Αμερικής μετά τον 15ο αιώνα και με τον αποικισμό σε αυτές τις περιοχές και κυρίως στην Αμερική, όπου τα υλικά αγαθά και ο πλούτος συγκεντρώνονταν στα χέρια των αποίκων εις βάρος των γηγενών πληθυσμών. Μεγάλη ήταν και η άνιση κατανομή του πλούτου στον Ευρωπαϊκό κυρίως χώρο μετά την Βιομηχανική επανάσταση, κατά τους αιώνες 17ο και 18ο και κυρίως με την επικράτηση του Καπιταλιστικού συστήματος κατά τον 20ο κυρίως αιώνα. Η παραπάνω πρόσφατη σχετικά εξέλιξη είχε ως αποτέλεσμα την συγκέντρωση των υλικών αγαθών στον Δυτικό κόσμο ή καλύτερα πολιτισμό, ο οποίος δεν μπορεί να οριστεί τόσο με γεωγραφικούς όρους αλλά περισσότερο με πολιτικούς όρους. Όταν λέμε Δυτικό κόσμο δεν εννοούμε απλά γεωγραφικά την Ευρώπη και την Αμερική αλλά τις χώρες που έχουν υιοθετήσει ως πολιτικό και κοινωνικό σύστημα όσα επιτάσσει το καπιταλιστικό σύστημα και το ελεύθερο εμπόριο. Τέτοιες χώρες είναι και η Αυστραλία και η Ιαπωνία, παρόλο που γεωγραφικά ανήκουν στην ανατολική υφήλιο.
Η άνιση κατανομή των υλικών αγαθών και του πλούτου στην σημερινή εποχή γίνεται με την παροχή πολλών υλικών αγαθών στον Δυτικό κόσμο, έναντι των λαών της Αφρικής, της Ινδίας και της Κίνας, όπου μεγάλες μάζες πληθυσμού ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας με ορισμένες περιοχές να μην έχουν ούτε το βασικό αγαθό για την ζωή, δηλαδή το νερό. Και σαν να μην φτάνει αυτό, η έλλειψη τροφής και ο υποσιτισμός οδηγεί σε ασθένειες και επιδημίες που μαστίζουν και θανατώνουν ολόκληρες μάζες πληθυσμών.
Η παραπάνω τραγική κατάσταση είναι πιο επώδυνη αν αναλογιστούμε ότι αυτές οι περιοχές, όπου μαστίζονται από την πείνα και την φτώχεια έχουν συγκεντρωμένο το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της γης. Πόσο πιο άνιση άραγε θα μπορούσε να είναι η κατανομή των υλικών αγαθών που παράγονται παγκοσμίως; Όλη η παραγωγή αγαθών συγκεντρώνεται στον λεγόμενο Δυτικό κόσμο, που αποτελείται από το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού.
Επίλογος
Μετά την παραπάνω ανάλυση για την άνιση κατανομή των υλικών αγαθών της ανθρωπότητας μπορούμε να πούμε ότι η άνιση κατανομή των υλικών αγαθών δεν γίνεται μόνο σε παγκόσμιο επίπεδο στις χώρες τους Δυτικού κόσμου έναντι των άλλων χωρών, αλλά και στα πλαίσια των λεγόμενων Δυτικών χωρών. Δηλαδή των χωρών που έχουν υιοθετήσει ως πολιτικοκοινωνικό σύστημα το Καπιταλιστικό σύστημα. Στο πλαίσιο αυτών των χωρών τα τελευταία χρόνια διαπιστώνουμε ολοένα και περισσότερη αύξηση των ανθρώπων που βρίσκονται όχι μόνο στα χαμηλά κοινωνικά στρώματα, δηλαδή που ζουν με ελάχιστα υλικά αγαθά, αλλά και των ανθρώπων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, σε άθλιες συνθήκες.
Ως αιτία για την παραπάνω εξέλιξη αποτελεί ο υπερκαταναλωτισμός που αποτέλεσε συνέπεια του ελεύθερου εμπορίου και του Καπιταλιστικού συστήματος, βάσει του οποίου ο πλούτος συγκεντρώνεται στους λίγους κεφαλαιούχους που κατέχουν και ορίζουν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές παγκοσμίως. Άραγε αυτή η αύξηση των φτωχών και η οικονομική κρίση που με την αρχή του 21ου αιώνα μαστίζει τις χώρες του Δυτικού κόσμου, σήμανε ήδη η παρακμή του Καπιταλιστικού συστήματος; Μήπως πρέπει ολόκληρη η ανθρωπότητα να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις της και να θέσει νέες βάσεις στην ύπαρξή της; Μήπως θα έπρεπε με κάποιο τρόπο να υπάρχει μία πιο ισότιμη κατανομή των υλικών αγαθών και του πλούτου; Σε ένα κόσμο πια που πολιτισμικά έχει φθάσει στο ύψιστο σημείο που θα μπορούσε να φτάσει, με τα διανοητικά επιτεύγματα των ανθρώπων να αυξάνονται συνεχώς και να έχουν καταλήξει σε σπουδαίες τεχνολογικές και άλλες ανακαλύψεις, είναι δυνατόν να χάνουμε την έννοια του ανθρώπου με το να επιτρέπουμε να υπάρχουν άνθρωποι που ζουν σε άθλιες συνθήκες φτώχειας; Για ποια ανθρωπιά άραγε μπορούμε να μιλάμε; Το γεγονός ότι ισχύει η παραπάνω ανισότητα είναι αντιφατικό προς την ανθρώπινη διανόηση και τα επιτεύγματα των ανθρώπων! Είναι ευθύνη όλων των ανθρώπων παγκοσμίως και κυρίως όσων ζουν στον λεγόμενο Δυτικό κόσμο να σκεφτούν την αλλαγή που επιβάλλεται να γίνει στην κατανομή των υλικών αγαθών, όχι μόνο με βάση ανθρωπιστικούς όρους, αλλά με βάση καθαρά οικονομικούς όρους, σκεφτόμενοι ότι αυτός ο υπερκαταναλωτισμός και οδηγεί όχι μόνο στην περιβαλλοντική καταστροφή αλλά και στην καταστροφή της ίδιας της ανθρωπότητας τελικά…!
Πηγές:
