Επιστημονική ονομασία: Eυcalyptυs globulus
Ιστορίες για τον Ευκάλυπτο
Κατάγεται από την Αυστραλία και την Τασμανία, αλλά γύρω στα 50 από τα 300 γνωστά είδη του φυτρώνουν στις Μεσογειακές χώρες και έχει εγκλιματισθεί σε όλες τις άλλες χώρες της Ευρώπης και στη Νότια Αμερική.
Στην Ελλάδα για πρώτη φορά φυτεύτηκε ευκάλυπτος στον Βοτανικό κήπο το 1864.
Όταν οι Ευρωπαίοι ανακάλυψαν την ιδιότητα του ευκαλύπτου να «τραβάει» πολύ νερό, άρχισαν να φυτεύουν ολόκληρα δάση σε ελώδεις και βαλτώδεις περιοχές για να τις αποξηράνουν. Και τότε είδαν ότι όσο γιγαντώνονταν τα δέντρα, τόσο λιγόστευαν όχι μόνο οι βάλτοι αλλά και η ελονοσία. Αυτή την προσφορά του ευκαλύπτου στην υγεία ακολούθησαν αρκετές άλλες, το ίδιο σημαντικές ώσπου φθάσαμε στον πλούσιο κατάλογο θεραπευτικών ιδιοτήτων που ακολουθεί.
Χρήσιμα μέρη: Τα φύλλα του (και περισσότερο αυτά που βγαίνουν κλαδιά).
Δραστικές ουσίες: Από τα φύλλα βγαίνει με απόσταξη το περίφημο αιθέριο λάδι του ευκαλύπτου που περιέχει Τανίνη, Ευκαλυπτόλη, Φελλανδρίνη, Αρωμενδρίνη, Ευδεσμόλη Πευκίνη, Δεψικό και Γαλλικό οξύ, φλαβονική χρωστική, την ευκαλυπτίνη και άλλες ουσίες.
Πού τα βρίσκουμε: Ευκάλυπτοι υπάρχουν σε κάθε μέρος της Ελλάδας. Προτιμήστε δέντρα που βρίσκονται μακριά από τα πολλά καυσαέρια των δρόμων Αποξεραμένα φύλλα θα βρείτε σε πολλά καταστήματα.
Ιδιότητες – Ενδείξεις
Αντισηπτικό, αντιβιοτικό και βάλσαμο, πολύτιμο σε μολύνσεις πολλών ειδών, κυρίως όμως του ουροποιητικού και σε ελονοσία, τύφο, ιλαρά, οστρακιά, όπως αναφέρει ο Γάλλος γιατρός Βαλνέ.
Ο ευκάλυπτος είναι ιδιαίτερα χρήσιμος για μολύνσεις του αναπνευστικού: Καταπραΰνει το βήχα (κάνοντας ρευστά τα φλέματα) και τις βρογχίτιδες (οξείες και χρόνιες), γρίπη, φυματίωση, άσθμα, πονόλαιμο.
Έχει επίσης υπογλυκαιμική δράση (σύμφωνα με τους Faulds και Trabut) γι' αυτό είναι χρήσιμο για τους διαβητικούς.
Αντιρρευματικό και καλό για τις νευραλγίες.
Ανθελμινθικό: Διώχνει εντερικά παράσιτα, σκουλήκια και οξύουρους.
Κατεβάζει τον πυρετό και ηρεμεί τον πονοκέφαλο.
Επαλείψεις με αιθέριο λάδι ευκαλύπτου επουλώνουν πληγές και έλκη, κάνουν καλό στην πυόρροια και σε ελαφριά εγκαύματα (βοηθούν στο σχηματισμό του «κακαδιού»).
Πώς χρησιμοποιείται
Με αφεψήματα: 3 φύλλα (ή ένα κουτάλι σούπας αν είναι ψιλοκομμένα) για κάθε φλιτζάνι νερό. Αφήνουμε να κοχλάσει το νερό για ένα λεπτό, το βγάζουμε από τη φωτιά και το αφήνουμε για 1Ο λεπτά, να βγάλει τις ουσίες του. Πίνουμε 3 φλιτζάνια την ημέρα.
Με έγχυμα: Μουλιάζουμε 25 γραμμάρια φύλλα σε ένα λίτρο ζεστό νερό, για 1Ο λεπτά. Πίνουμε 3-4 φορές την ημέρα.
Σιρόπια και Φαρμακευτικές παστίλιες για τον βήχα.
Μία καλή ΣΥΝΤΑΓΗ για εισπνοές σε περιπτώσεις βρογχικών και ιγμορίτιδας είναι να ρίξετε σε νερό που βράζει μια αναλογία από ένα μέρος Λεβάντας, δύο μέρη πευκοβελόνες και θυμάρι και τέσσερα μέρη φύλλων ευκαλύπτου. Με εφαρμογή 2-3 φορές το 24ωρο μπορεί σε μία ως δύο βδομάδες να δείτε θαυμαστά αποτελέσματα.
Αν ρίξουμε φύλλα ευκαλύπτου σε νερό που βράζει και τα αφήσουμε να γεμίσουν με ατμούς την ατμόσφαιρα του δωματίου όχι μόνο διευκολύνεται n αναπνοή του γριπιασμένου ή του ασθματικού, αλλά σκοτώνονται και τα περισσότερα μικρόβια σταφυλόκοκκου που βρίσκονται στον αέρα. Και προστατεύει από μεταδοτικές αρρώστιες.
Το ίδιο γίνεται αν ρίξουμε 10-15 σταγόνες αιθέριου λαδιού ευκαλύπτου σε μία κατσαρόλα με βραστό νερό
Το σπουδαιότερο όμως για τους Αθηναίους είναι ότι οι ατμοί του ευκαλύπτου που βράζει ιονίζουν την ατμόσφαιρα του δωματίου και την κάνουν υποφερτή, όσο μολυσμένος κι αν είναι ο αέρας από το «νέφος».
Έχει ευεργετικά αποτελέσματα για τους κρυολογημένους αν προσθέσουν στο μπάνιο νερό όπου έχουν βράσει μερικά φύλλα ευκαλύπτου.
Αν βράσουμε σε μία κατσαρόλα φύλλα ευκαλύπτου, μαζί με κλωνάρια δεντρολίβανου, θυμαριού και πευκοβελόνες και ρίξουμε το νερό αυτό στο νερό του μπάνιου, όχι μόνο βοηθάει να καταπραϋνθούν τα νεύρα και να φύγει n αϋπνία, αλλά και να σταματήσουν οι πόνοι των ρευματισμών.
Άλλες εφαρμογές
Άλλη παλιά συνταγή για όσους υποφέρουν από δύσπνοια: Έριχναν φύλλα ευκαλύπτου στα κάρβουνα που έκαιγαν και ανάπνεαν τον καπνό.
Μπορείτε να φτιάξετε μια καλή λοσιόν για να μη σας τσιμπάνε το καλοκαίρι τα κουνούπια με 50 ml αιθέριου ελαίου ευκαλύπτου και 50 ml μελισσόχορτου σε οινόπνευμα κορεσμένο με 5 ή 6 στάλες φανικό οξύ. (Μπορεί να σας την φτιάξει ένας φαρμακοποιός). Αλείφετε με αυτήν τα ακάλυπτα μέρη του σώματος.
Επειδή απορροφάει την υγρασία ο ευκάλυπτος χρησιμοποιείται για την αποξήρανση ελών, βάλτων και εκτάσεων που μαστίζονται από ελονοσία, φυτεύοντας γύρω-γύρω μερικά δέντρα του.
Η ευκαλυπτόλη χρησιμοποιείται σε αρώματα μέντας, τζιτζιμπίρας, παγωτών, γλυκών, λικέρ και προϊόντων αρτοποιίας.
Η φλούδα του ευκαλύπτου χρησιμεύει στη βυρσοδεψία, την κατασκευή ψαθιών, στη σχοινοποιία και στην χαρτοποιία και τα φύλλα στην φαρμακοποιία και την σαπωνοποιία.
Προφυλάξεις
Γενικά n ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΧΡΗΣΗ σε μεγάλες δόσεις ερεθίζει τα νεφρά. Κι αν πιει κανείς 3-5 ml ευκαλυπτέλαιο μπορεί να πάθει ναυτία και επιγαστρικό άλγος ή και να πεθάνει μέσα σε δύο ώρες. Αντίθετα, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ατόμων που συνήλθαν μετά από δόση 20-30 ml. Δεν έχουν όμως ερευνηθεί αρκετά οι τυχόν παρενέργειες τόσο συμπυκνωμένων δόσεων.
Πηγή:
1. Κώστα Μπαζαίου, 100 Βότανα 2000 Θεραπείες, Εκδόσεις Μπαζαίος