Η «ταυτότητα» του φυτού
Η Aloe Vera ανήκει στην οικογένεια "Xanthorrhoeaceae", υποοικογένεια "Asphodelaceae/ Lilliaceae", το γένος "Aloe". Υπάρχουν περισσότερα από 250 είδη Αλόης. Το πιο χρήσιμο όμως ανάμεσα σε αυτά, είναι η Aloe Vera. Η Αλόη Βέρα είναι ένα αυτοφυές φυτό της Αφρικής. Μπορεί να μοιάζει αρκετά με κάκτο, αλλά ανήκει στην οικογένεια των κρίνων και συγγενεύει με το κρεμμύδι, το σκόρδο και το σπαράγγι. Από το κέντρο του φυτού βγαίνει το Καλοκαίρι μια ταξιανθία λουλουδιών με ζωηρά χρώματα (συνήθως κόκκινο ή ροζ), ανάλογα με την ποικιλία του φυτού. Ολα τα είδη της αλόης βέρα συναντώνται σε θερμές χώρες. Στην Ελλάδα έχει εγκλιματισθεί και καλλιεργείται ως καλλωπιστικό φυτό (Aloe vera). Συναντάται συχνά στην Αφρική, τη Βόρεια Αμερική, την Αίγυπτο, την Ινδία και το Σουδάν. Είναι από τα φυτά που χρησιμοποιήθηκαν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς σκοπούς, όχι μόνο από διαφορετικούς πολιτισμούς, αλλά και σε διαφορετικές εποχές... Η χρήση της αλόης της γνήσιας ξεκινά περίπου το 2200 π.X. με τα οφέλη της να είναι γνωστά στην Περσία, στην Αίγυπτο, στην αρχαία Ελλάδα, στη Ρώμη, στην Ινδία και στην Αφρική. Σύμφωνα με μύθους:
↑ Υπήρξε το μυστικό ομορφιάς της Κλεοπάτρας και της Νεφερτίτης
↑ Ο Νικόδημος λέγεται τη χρησιμοποίησε για την περιποίηση του λειψάνου του Χριστού.
↑ Ο έλληνας γιατρός, φαρμακολόγος και βοτανολόγος Διοσκουρίδης στο κυριότερο έργο του «Περί Ύλης Ιατρικής» (de Materia Medica) περιέγραψε την Aloe Vera και αναφέρθηκε στις θεραπευτικές ιδιότητες του χυμού της. Μάλιστα, τόνιζε χαρακτηριστικά, ότι όσο πιο πικρός είναι ο χυμός του φυτού, τόσο πιο μεγάλη η θεραπευτική του δράση, ενώ ο Διοσκουρίδης περιέγραψε κάποιες ιδιότητες της αλόης, οι περισσότερες από τις οποίες σήμερα έχουν επιβεβαιωθεί:
→ Αποτοξινώνει το στομάχι
→ Βοηθά στο έλκος, στη φαγούρα, στους ερεθισμούς του δέρματος, στις αιμορροΐδες, στα χτυπήματα και στους μώλωπες
→ Σταματά την τριχόπτωση, τους στομαχικούς πόνους, την αιμορραγία από πληγές, τις παθήσεις του στόματος και των ματιών και την αμυγδαλίτιδα.
→ Καταπραΰνει διάφορους ερεθισμούς του δέρματος, όπως εγκαύματα, κάλους, ουλές, έρπη (Η αλόη απορροφάται γρηγορότερα από το νερό και έτσι το δέρμα επουλώνεται γρήγορα)
→ Παρέχει περιποίηση στο σώμα και στα μαλλιά, καθώς ενυδατώνει, αυξάνει την παραγωγή κολλαγόνου και ενισχύει τη φυσική τους άμυνα.
Στο δυτικό κόσμο και στην Αμερική, η διάδοσή της οφείλεται κατά μέγα μέρος στους ισπανούς Ιησουΐτες που τη φύτευαν στις αποικίες. Ωστόσο, μόλις το 1930 άρχισαν να μελετώνται επιστημονικά, κυρίως από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, οι ιδιότητες του φυτού και η δυνατότητα χρήσης του στη δυτική ιατρική. Σήμερα, διεξάγονται όλο και περισσότερες έρευνες για τη θεραπευτική της δράση και σε πολλές περιπτώσεις τα αποτελέσματα είναι θεαματικά.
Φύτευση
Με το χέρι η συγκομιδή των βλαστών
Η φυτεία είναι δυνατόν να δώσει ικανοποιητική ποσότητα aloe vera από το πρώτο κιόλας έτος. Αυτό βέβαια εξαρτάται και από το μέγεθος των φυτών που θα φυτευτούν. Ομως το να παράγει κανείς αλόη βέρα είναι μια κουραστική διαδικασία. Το μεγαλύτερο μέρος της σποράς, της συγκομιδής και της επεξεργασίας γίνεται χειρωνακτικά. Κάθε φυτό αλόης βέρα ξεκινά σαν βλαστάρι που χωρίζεται από τη ρίζα ενός ώριμου φυτού και μεταφυτεύεται για να γίνει ένα νέο αυτόνομο φυτό. Επειτα από 2 ολόκληρα χρόνια προσεκτικής καλλιέργειας τα εξωτερικά φύλλα του νέου φυτού είναι έτοιμα για συγκομιδή. Τότε τα ώριμα φύλλα κόβονται προσεκτικά με το χέρι. Οι εργάτες κάνουν μια μικρή τομή στη βάση τους και τα αφαιρούν προσεκτικά για να μην καταστρέψουν τα νεότερα φύλλα. Τα φυτά της αλόης βέρα παραμένουν παραγωγικά για 3 με 4 χρόνια αφού ωριμάσουν, παράγοντας το καθένα πάνω από 50 φύλλα στη διάρκεια της ζωής του.
Τα μυστικά για αποδοτική καλλιέργεια
Η αλόη βέρα πρέπει να φυτευτεί σε μέρος που το βλέπει ο ήλιος συνεχώς ή πολλές ώρες την ημέρα. Μπορεί να καλλιεργηθεί μόνο σε περιοχές που δεν υπάρχουν παγωνιές και πολύ χαμηλές θερμοκρασίες τον χειμώνα. Επειδή το φυτό είναι σαρκώδες και αποτελείται κατά 95% από νερό, η παγωνιά το καταστρέφει.
Η αλόη βέρα, επειδή χρειάζεται ήλιο και λίγο πότισμα, αναπτύσσεται καλά σε άγονες, ξερικές ή ημιξερικές περιοχές.
Αναπτύσσεται καλά σε εδάφη που είναι φτωχά σε θρεπτικά συστατικά. Για εμπορική καλλιέργεια όμως προτιμούνται εύφορα εδάφη ή ελαφρώς αμμώδη που είναι καλά αποστραγγιζόμενα και με pH μέχρι 8,5.
Η προετοιμασία του εδάφους για την καλλιέργεια της αλόης είναι απλή και εύκολη.
Αρχίζει με 1 ή 2 οργώματα, που δε χρειάζεται να είναι βαθιά, καθώς το ριζικό σύστημα της αλόης είναι επιφανειακό και αναπτύσσεται σε πλάτος, οπότε όργωμα σε βάθος 20 με 30 εκατοστά είναι αρκετό.
Τα φυτά της αλόης βέρα μπορούν να φυτευθούν όλο τον χρόνο, εκτός από τους χειμερινούς μήνες (Νοέμβριος έως Φεβρουάριος). Τη φύτευση των φυτών ακολουθεί ένα καλό πότισμα.
Γύρω από το φυτό της αλόης βέρα αναπτύσσονται νέα μικρά φυτά (παραβλαστήματα). Αυτά τα παραβλαστήματα μπορούν να αποσπαστούν με προσοχή, φροντίζοντας να περιλαμβάνουν όσο περισσότερη γίνεται από τη λευκή ρίζα τους. Τα παραβλαστήματα φυτεύονται και δίνουν νέα φυτά αλόης.
Τα νέα φυτά αλόης φυτεύονται σε σειρές σε απόσταση 60 εκατοστών το ένα από το άλλο. Η κάθε σειρά απέχει 60 εκατοστά από την άλλη. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να φυτέψουμε περίπου 2.800 φυτά ανά στρέμμα.
Λίπανση: Η αλόη βέρα ανταποκρίνεται θετικά στη χρήση κοπριάς ή κομπόστ ως λιπάσματος. Περίπου 1 με 1,5 τόνος κοπριάς ή κομπόστ ανά στρέμμα μπορεί να προστεθεί κατά την αρχική φάση προετοιμασίας του εδάφους. Ωστόσο το φυτό αποδίδει και χωρίς τη χρήση κοπριάς ή κομπόστ. Επίσης, αν υπάρχει διαθέσιμη στάχτη από καθαρά ξύλα κατά τη φάση της φύτευσης, μπορείτε να την προσθέσετε στους λάκκους κατά τη διαδικασία της φύτευσης.
Τα φυτά της αλόης βέρα αντέχουν μεγάλες περιόδους χωρίς πότισμα. Η άρδευση όμως στις κρίσιμες φάσεις ανάπτυξης του φυτού είναι ουσιαστικός παράγοντας επιτυχίας της καλλιέργειας.
Η πρώτη άρδευση θα πρέπει να γίνει αμέσως μετά τη φύτευση. Θα πρέπει να ακολουθήσουν 2 με 3 αρδεύσεις μέχρι να βεβαιωθούμε ότι το φυτό έχει πιάσει.
Στη συνέχεια, απαιτούνται μόνο 4 με 6 αρδεύσεις ανά έτος. Θα πρέπει να αφήνουμε το χώμα να ξεραθεί εντελώς πριν από το επόμενο πότισμα.
Το πιο κοινό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι καλλιέργειες αλόης είναι το υπερβολικό πότισμα. Τα συμπτώματα γίνονται ορατά με τη μορφή καφέ ή μαύρων κηλίδων στα φύλλα της αλόης, στη συνέχεια γίνονται κίτρινα και πέφτουν.
Το έδαφος θα πρέπει να είναι καθαρό από αγριόχορτα.
Συγκομιδή: Μία καλλιέργεια αλόης βέρα αρχίζει να αποδίδει εμπορικά εκμεταλλεύσιμα φύλλα από το δεύτερο μέχρι και το πέμπτο έτος.
Η συγκομιδή των φύλλων γίνεται 4 φορές τον χρόνο. Σε κάθε συγκομιδή κόβονται 3 φύλλα από κάθε φυτό. Αρα συνολικά το κάθε φυτό αποδίδει 12 φύλλα τον χρόνο.
Ανάπτυξη
Το ώριμο φυτό θα αναπτυχθεί σε ύψος μέχρι 7,5 μέτρα. Το χρώμα των φύλλων μπορεί να ποικίλλει - ξεκινά από ελαφρύ πράσινο όταν είναι μικρό το φυτό και αλλάζει σε βαθύτερο πράσινο όταν γίνεται ώριμο. Το σχήμα των φύλλων είναι πλατύ και λογχοειδές. Αυτά έχουν αγκάθια και από τις δύο πλευρές με σκληρό εξωτερικό φλοιό, ενώ στο εσωτερικό του φλοιού κεντρικά εμπεριέχεται ένα υγρό τζελ, το οποίο καθιστά το φυτό ικανό να ευημερεί σε περιοχές με μέτριες ή χαμηλές βροχοπτώσεις. Αυτό το υγρό τζελ συμβάλλει στην αποθήκευση νερού και θρεπτικών συστατικών για περιόδους ξηρασίας, όπως αντίστοιχα ο κάκτος. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι που κάνουν το φυτό περιζήτητο.
Για μια πιο λεπτομερή εξήγηση του πως να ασχοληθείς με την καλλιέργεια της αλόης της γνήσιας, υπάρχει εδώ.
Δεν ξέρω αν σύστηνα να επενδύσει κάποιος στη καλλιέργεια της aloe vera... Σαφώς όμως πιστεύω πως η φύση, απλόχερα προσφέρει τα αγαθά της, όπως το ζελέ του παραπάνω φυτού και πως πριν καταφύγουμε σε φάρμακα του εμπορίου, ας ρίξουμε μια ματιά γύρω μας... όλο και κάτι χρήσιμο θα υπάρχει για να μας γιατρέψει!
Πηγές:
1. http://www.vita.gr/html/ent/799/ent.4799.asp
2.http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=23353&subid=2&pubid=63762273
Oι φωτογραφίες πάρθηκαν:
1. http://www.fashionmasti.com/miracles-of-aloe-vera.html
2. http://kinkycurlycoilyme.com/aloe-vera-for-hair/
3.http://domnapetsani.wordpress.com/2011/02/27/%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-aloe-vera/
4. http://agrologio.blogspot.gr/2012/07/blog-post_26.html